7. Het voorbereiden van een bezoek aan de arts

Afhankelijk van je arts heb je zelf meer of minder kennis nodig om toegang te krijgen tot hormoontherapie. In Nederland ontbreekt solide informatie in de opleidingen voor huisartsen. Sommige huisartsen zijn helemaal mee in deze behandeling en sommige artsen stellen nog steeds dat de overgang een natuurlijk proces is dat geen behandeling nodig heeft. In het geval dat je een minder goed geïnformeerde arts treft, is het belangrijk dat je zelf al goed weet wat je nodig hebt. Als de arts wel openstaat om meer informatie te vergaren dan kun je daarmee wel een behandeling opstarten terwijl je op zoek gaat naar arts die je ook in de toekomst kan begeleiden.

Stappenplan en tips om je kansen te vergroten

1. Lees je goed in in de materie. Het lezen van alle informatie kost tijd. Maak aantekeningen van de onderdelen die voor jou relevant zijn zodat je ze niet vergeet.
2. Kijk of je een vriendin hebt of een partner die je hierbij kan helpen. Samen sta je sterker en weet je meer.
3. Ga bij jezelf goed na of je klachten gerelateerd lijken te zijn aan je cyclus. Hou dit bij in een dagboekje zodat je meer houvast krijgt om naar je eigen lichaam te luisteren. Als je het gevoel hebt dat hormonen een rol kunnen spelen in je klachten, meld dit dan bij je huisarts. Voor veel vrouwen is het moeilijk om de klachten te linken aan de overgang omdat we hier nooit eerder over geïnformeerd zijn. Neem het dagboekje mee naar je arts.
4. Vul de Greene’s Climacteric Scale in om je symptomen in kaart te brengen. Hier vind je een Nederlandse versie. Neem deze ingevuld mee naar je huisarts. In Nederland is het op dit moment nog erg moeilijk om toegang tot hormonen te krijgen als je geen opvliegers of nachtzweten ervaart. Alle klachten die je ook kunt behandelen met andere middelen zullen bij sommige artsen met die anderen middelen worden behandeld. Als je gewrichtspijnen, mentale klachten en slaapproblemen meldt, loop je ook kans dat je naar buiten gaat met een verwijzing naar een fysiotherapeut en psycholoog en een recept voor antidepressiva en slaappillen, hou hier rekening mee bij het leggen van de focus tijdens het gesprek.
5. Als je in een artsenpraktijk zit waar meerdere artsen werken, vraag dan voordat je de afspraak maakt naar de assistente om te vragen welke arts het beste op de hoogte is van (lichaamsidentieke) hormoontherapie voor overgangsklachten. Vraag alvast aan de assistente of de arts veel ervaring heeft en of ze weet van succesverhalen van vrouwen met overgangsklachten, die goede resultaten hebben met deze therapie. Als de assistente meteen positief inhoudelijk reageert, weet je dat je wat meer vertrouwen kunt hebben in de kennis.
6. Zorg dat je de richtlijnen voor huisartsen zelf goed gelezen hebt. Met deze informatie kun je de klachten benadrukken die in aanmerking komen voor hormoontherapie. Print ze uit en markeer de regels die belangrijk zijn, zodat je die kunt overleggen als de arts twijfelt. 
7. Als je een huisarts kiest, kun je overwegen om enkele apotheken te bezoeken in de plaats waar je woont. Vraag daar welke arts bekend is met hormoontherapie en bijvoorbeeld pleisters (Systen of Sandoz), Oestrogel en Utrogestan voorschrijft. Op deze manier kom je erachter welke arts een betere keuze is. Apotheken kunnen ook onverwacht een hindernis vormen in het proces; deze vraag geeft je ook een idee bij welke apotheek je goede ondersteuning kunt verwachten.
8. Er zijn enkele situaties waarin een arts misschien geen HST wil voorschrijven: bijvoorbeeld als je trombose hebt gehad. Trombose heeft bij lichaamseigen hormonen echter geen contra-indicatie (= is geen reden om geen HST te mogen gebruiken). Ook als je borstkanker in je familie hebt (wat niet betekent dat dit jou dus ook zal overkomen) zijn artsen terughoudend in het voorschrijven van HST. Lees hier meer over dit onderwerp.
9. Veel artsen willen - terecht - eerst andere oorzaken uitsluiten. Bijvoorbeeld schildklierproblemen, insulineresistentie, diabetes, leverfunctie of een Vitamine B12-tekort. Dan kan het zijn dat je niet direct tijdens het eerste bezoek hormonen voorgeschreven krijgt; houd hier rekening mee.
10. Sommige artsen twijfelen of ze niet eerst andere middelen willen proberen. Geef aan dat je zelf erg overtuigd bent dat je klachten gerelateerd zijn aan dalende hormoonspiegels en dat je liever start met een proefperiode HST. Een 'proef' klinkt minder definitief, ook voor de arts. Stel voor dat je een half jaar jouw voorkeur probeert, om te bekijken of het werkt en spreek af dat je daarna samen evalueert. Geef ook aan dat je na elke 6-8 weken een tussenevaluatie wilt, om te kijken of de klachten afnemen. Als ze nog niet helemaal verdwenen zijn, je de mogelijkheid wilt om op te hogen. 
11. Als je arts van mening is dat de overgang pas optreedt bij 51 jaar, vertel dan dat dat getal een gemiddelde is. De perimenopauze is de periode waarin je hormoonlevels gaan fluctueren. Dat wil zeggen dat de ene keer je hormonen heel hoog staan, de andere keer juist laag. Dit merk je bijvoorbeeld aan een veranderend patroon in je cyclus. Deze wordt korter, langer, heftiger of juist minder heftig. Dit kan beginnen tussen je 35e en 45e levensjaar. Deze periode duurt tussen de 5 à 10 jaar. Het kan helpen als je aangeeft dat je moeder of zus ook eerder dan gemiddeld klachten ervoer.
12. Veel artsen denken bij het woord 'bio-identiek' aan homeopathische oplossingen. De definitie van dit woord varieert en kan verwarring en onnodige discussie opleveren. Gebruik het woord daarom niet als je in de spreekkamer zit. Gebruik 'lichaamsidentiek', of noem direct de merknamen van de medicijnen die je wilt gebruiken, dan sla je een hele discussie over.
13. Als je arts alleen bereid is om jou de anticonceptiepil voor te schrijven, geef dan aan dat de middelen waar jij om vraagt lager gedoseerd zijn dan de pil en dat je liever minder ingrijpende middelen wilt gebruiken. Mogelijk staat de arts open om hier informatie over te ontvangen. Benoem dat lichaamsidentieke hormonen maar een derde tot een kwart van hormonen bevatten die in de pil zitten, en dat je het fijn vindt om met deze lagere doseringen verder te gaan.
14. Zorg dat je de namen van de medicijnen die je wilt gebruiken bij de hand hebt als je naar de arts gaat. Bedenk vooraf welke medicijnen je als eerste wilt proberen. Hier vind je een lijst van de medicijnen. Deze merken staan gewoon genoemd in de richtlijnen, maar de arts moet iets naar beneden scrollen om ze te zien. Benadruk dat je vooraf hebt nagedacht welke medicijnen bij jou zouden kunnen passen.
15. Zorg dat je voordat je naar je huisarts gaat al weet naar welke overgangsconsulent of gynaecoloog je eventueel doorverwezen wilt worden. Als je huisarts niet openstaat voor het onderwerp, vraag je om een doorverwijzing naar een kenner. In de Facebookgroep hieronder vind je een lijst artsen die continue geüpdatet wordt met informatie van leden in de groep.
16. Neem eventueel je man of vriendin mee naar de afspraak met de arts om je te steunen.
17. Als je een arts treft die goed op de hoogte is, deel dat met anderen!

Advies

Let op: onze stichting en de bestuursleden hebben geen medische achtergrond. Wij geven geen inhoudelijk gezondheidsadvies of aanwijzingen hoe HST het beste gebruikt kan worden door een individu; wij motiveren artsen en vrouwen om meer kennis op te doen over HST-gebruik en menopauze om een gelijkwaardig gesprekspartner te zijn in de spreekkamer.

Onze kennis is gebaseerd op eigen ervaringen, veel inlezen en goed luisteren naar artsen die hierin gespecialiseerd zijn, en de ervaringen van andere vrouwen. Wij zijn slechts op één onderwerp ingelezen en hebben geen kennis van andere aandoeningen of zaken die mee kunnen spelen in de totale gezondheid van een vrouw. Wij begrijpen dat andere aandoeningen vergelijkbare klachten kunnen geven (zoals schildklier-problemen, Vitamine B12-tekort of diabetes-/insuline-resistentie). Wij adviseren vrouwen op zoek te gaan naar een arts die goed op de hoogte is van HST.