Er zijn veel hormonale middelen op de markt, die allemaal kunnen helpen bij overgangsklachten. Maar lichaamsidentieke (bio-identieke) hormonen hebben de voorkeur, omdat deze naadloos aansluiten op de receptoren van vrouwelijke cellen.
Naast de lichaamsidentieke hormonen zijn er ook heel veel synthetische hormonen die de huisarts kan voorschrijven. Deze staan momenteel nog als eerste keuze in de richtlijnen. En de lichaamsidentieke hormonen als tweede keuze. Deze woordkeuze suggereert in de opvatting van veel artsen dat deze optie dus minder goed is. Dit klopt niet; deze optie is juist een gezondere keuze. Het aanpassen van de richtlijnen stuit momenteel nog op weerstand en vertragingen.
Als je bij je huisarts komt, is het daarom goed om de juiste benamingen te weten van de medicijnen waar je mee wilt starten, en vooral ook welke middelen jij als tweede keuze beschouwt - en waarom dit zo is - en dus liever niet voorgeschreven wilt krijgen.
In dit artikel wordt uitstekend uitgelegd wat de voordelen zijn van lichaamseigen hormonen (ook wel bio-identiek genoemd): https://www.balancetouch.nl/bio-identieke-en-synthetische-hormonen-ze-zijn-niet-hetzelfde/. Hieronder vind je een korte samenvatting.
Als vrouwen in de overgang komen, verliezen ze onze eigen hormonen, geen synthetische vervangers. Je lichaam zal dus altijd meer moeite moeten doen om synthetische hormonen te verwerken. Bij de ene persoon gaat dat best goed, bij de ander veel minder. Maar er zitten voor iedereen nadelen aan.
Als je een medicijn doorslikt (oraal gebruik) betekent dit dat het medicijn langs de lever gaat. Daar blijft tot 95% van de medicatie achter. Een medicijn moet dus hoger gedoseerd worden, om het gewenste effect te bereiken. Oestrogeen die via de huid (transdermale toediening) wordt gebruikt, kan veel nauwkeuriger worden gedoseerd en daarmee beter worden afgestemd op wat het individu nodig heeft.
De combinatiepillen (bijv. Femoston, zie lijst hier beneden) die de huisarts vaak voorschrijft, bevatten bijna allemaal lichaamsidentieke oestrogeen met een synthetisch progestageen (dus geen progesteron). Dit synthetisch progestageen bindt goed op de progesteron-receptoren van je cellen, maar biedt niet de biologische voordelen die lichaamsidentieke progesteron wel bieden: o.a. betere botproductie, kalmerend effect en herstel van beschadigde zenuwcellen.
Nadelen orale combinatiepilllen:
... maar mogelijk wel in een later stadium. Als na verloop van tijd blijkt dat je via de huid onvoldoende opneemt (te testen d.m.v. een bloedtest als je minimaal 6 weken oestrogeen - 4 pompjes gel of pleisters 100 - hebt gebruikt en je niet boven de 350 pmol/l uitkomt) kun je overstappen naar een oraal middel: deze slik je door. Het nadeel van orale middelen is de licht verhoogde kans op trombose (vergelijkbaar met de pil), maar er zijn onder de orale middelen wel lichaamseigen opties te vinden. Dus mocht je niet geholpen zijn met de transdermale / via de huid mogelijkheden, dan kun je in deze lijst wel een aantal alternatieven vinden!
Dit zijn goede keuzes voor orale oestrogeen:
1 mg staat gelijk aan een pleister 50mg of 2 pompjes oestrogel.
Middelen die niet de voorkeur hebben:
Met anticonceptie:
Progesteron:
Daarnaast wordt er geregeld Veoza (Fezolinetant) voorgeschreven als veilig alternatief bij opvliegers, omdat het een niet-hormonaal middel is. Veoza kan ernstige lever-klachten geven en er zijn signalen dat er een verhoogde kans op kanker is:
Zie HIER de waarschuwing i.v.m. lever-klachten op cbg-meb en HIER een artikel in The Lancet over de verhoogde kans op kanker.
https://richtlijnendatabase.nl/richtlijn/management_rondom_menopauze/transdermaal_estradiol_bij_verhoogd_risico_vte.html
https://richtlijnendatabase.nl/richtlijn/antitrombotisch_beleid/hormonale_suppletie_therapie_en_vte.html
https://womensmentalhealth.org/posts/transdermal-estradiol-but-not-oral-estrogens-improves-sexual-function-in-postmenopausal-women/
https://balance-menopause.com/uploads/2021/09/Migraine-and-menopause.pdf